Trong bài viết Cẩm nang tiền điện tử CMC 2023, Binance Research đã có bài tổng hợp chi tiết quan trọng về mảng Layer 1 vào năm 2022 và những kỳ vọng trong năm 2023 dành cho Layer 1.
Xem xét các tiêu chuẩn của năm 2022 và tất cả những gì đã xảy ra trong không gian tiền điện tử, Layer 1 vẫn có thể nói là đã có một năm sôi nổi và đầy sự kiện. Nhiều sự kiện đáng chú ý đã diễn ra trong không gian Layer 1 vào năm 2022. Từ quá trình chuyển đổi của Ethereum từ PoW sang POS vào tháng 9, cho đến sự sụp đổ của hệ sinh thái Terra vào tháng 5. Cùng với sự xuất hiện của các Layer 1 mới: Aptos tung ra mạng mainet của mình và Sui dự kiến sẽ sớm thực hiện điều này vào năm tới. BNB Chain và giải pháp Layer 2 hàng đầu, Polygon, đã giành được thị phần trong khoảng trống do Terra để lại, trong khi Solana có một năm nhiều thử thách hơn, là một trong những Layer 1 bị ảnh hưởng nhiều hơn bởi câu chuyện của FTX gần đây. Một năm đầy rẫy những sự kiện quan trọng mảng được cho là quan trọng nhất trong tiền điện tử.
Chuyện gì đã xảy ra?
Hình 1: Vốn hóa thị trường Layer 1/Layer 2 và các chỉ số on-chain hàng ngày trong năm 2022
Giá trị vốn hóa thị trường thấp hơn vì nhiều lý do sẽ không được đưa ra so sánh. Tuy nhiên, chúng ta cần lưu ý rất rõ ràng rằng Market Cap không nhất thiết phải tương quan với các chỉ số rất quan trọng trên on-chain như số giao dịch hàng ngày và số địa chỉ hoạt động. Như chúng ta có thể thấy, BNB Chain và Solana đã có sự vượt trội, trong khi Ethereum, mặc dù có vốn hóa thị trường lớn hơn, nhưng rõ ràng là thấp hơn về hoạt động hàng ngày.
Ethereum
The Merge ! Dữ liệu cho thấy kể từ khi hoàn tất quá trình chuyển đổi sang Proof-of-Stake vào giữa tháng 9, tăng trưởng nguồn cung $ETH đã giảm mạnh (từ 3,58%/năm xuống 0,005%/năm). Trên thực tế, kết hợp với cơ chế đốt của Ethereum, ETH trong tháng 11 gần như là một tài sản giảm phát và hiện đang ở rất gần mức đó.
BNB Chain
Năm 2022 được xem một năm đáng khen ngợi đối với BNB Chain trong bối cảnh thị trường sụt giảm, với vốn hóa thị trường chỉ giảm ~45% so với đầu năm, tốt hơn một chút so với các đối thủ chính Ethereum (-64%) và Solana (-90%). BNB Chain là một trong những Layer 1 chính giúp các nhà phát triển tích hợp, thay thế bởi các vụ bê bối của Terra và FTX.
Các chỉ số hoạt động hàng ngày vẫn ở mức rất cao, với việc ra mắt BNB Liquid Staking và zkBNB là những điểm nổi bật đáng chú ý. Đổi mới và quan hệ đối tác trong không gian NFT cũng đang tiếp tục phát triển mạnh mẽ, với việc OpenSea gần đây đã thông báo hỗ trợ cho BNB Chain NFT trên nền tảng của mình.
Solana/Avalanche
Năm 2022 là một năm đầy thách thức đối với giao dịch của các Layer 1 cổ điển của năm 2021. Solana đã có sức hút mạnh mẽ trong hệ sinh thái NFT của họ, với sự tăng trưởng về bộ sưu tập, số lượng và thị trường. Avalanche nhận thấy các tiêu đề tích cực ở mặt sau Subnets (mạng con) của họ, mạng này cung cấp khả năng mở rộng cho các ứng dụng phi tập trung (“dApps”), đặc biệt là trong không gian trò chơi.
Tuy nhiên, cả hai Layer 1 đều bị nhiều người công khai chê bai là kém (đối với Solana, điều này xảy ra do vụ bê bối FTX, trong khi đối với Avalanche, đây là sản phẩm của một số tin tức không mấy hay ho đã bị rò rỉ vài tháng trước). Solana cũng tiếp tục bị mất điện thường xuyên, đặt ra câu hỏi về độ tin cậy của mạng.
Layer 2
Polygon là Layer 2 dẫn đầu, đây là điều không bất ngờ, khi Polygon đã có 1 năm phát triển với nhiều giải pháp mới xuất hiện. Đó là một năm thành công của Polygon, với sự phát triển kinh doanh của họ tiếp tục tỏa sáng (Starbucks NFT, Reddit NFT, Instagram/Meta NFT, chỉ là một vài cái tên gần đây mà Polygon đã đứng sau).
Các Layer 2 thuần túy hơn, Arbitrum và Optimism cũng đã hoạt động mạnh mẽ trong năm qua và tiếp tục tăng hoạt động / chiếm thị phần từ một số Layer 1 thay thế nhỏ hơn. Việc ra mắt token OP là một thời điểm đáng chú ý đối với Optimism vào đầu năm nay, trong khi Arbitrum tiếp tục tập trung vào các dịch vụ sản phẩm cốt lõi của họ với việc ra mắt Arbitrum Nitro và Arbitrum Nova.
Chúng ta đã có một số ý tưởng về cách các Layer 1 chính đã di chuyển trong năm và một số sự kiện đáng chú ý của chúng, còn năm tới thì sao? Kỳ vọng dự kiến là gì?
Layer 1 (đặc biệt là một số Layer 1 nhỏ hơn) sẽ cảm thấy áp lực hơn từ Layer 2
Một trong những từ khoá nổi bật của năm là “Layer 2”, năm 2022 được xem là năm đột phá của Layer 2. TVL của Layer 2 đã tăng 118% (tính theo ETH) kể từ đầu năm. Đó chắc chắn là năm phát triển lớn nhất của Layer 2 từ trước đến nay.
Tuy nhiên, về mặt tuyệt đối, tổng số TVL trong Layer 2 chỉ khoảng 4,5 tỷ đô la. Khi so sánh với tổng TVL DeFi của Ethereum (khoảng 25 tỷ đô la) và tổng vốn hóa thị trường tiền điện tử gần 900 tỷ đô la, chúng ta có thể thấy TVL các Layer 2 vẫn còn rất nhỏ.
Cũng xem xét thực tế rằng, như trong Hình 1, cả Arbitrum và Optimism đều vượt quá Avalanche về hoạt động on-chain hàng ngày. Thêm vào đó là việc triển khai ngày càng nhiều dApps Layer 1 trên Layer 2.
Ví dụ: Trader Joe của Avalanche gần đây đã công bố triển khai của họ trên Arbitrum và sẽ rất thú vị khi theo dõi điều gì xảy ra với một số Layer 1 nhỏ hơn. Đã có một ý tưởng được thảo luận giữa nhiều người trong không gian tiền điện tử rằng các Layer 1 chính sẽ đơn giản trở thành các lớp thanh toán, trong khi việc thực thi và hoạt động diễn ra trên các Layer 2. Mặc dù chúng ta đã thấy một chút về điều này, nhưng rất có thể năm 2023 sẽ là năm mà chúng ta thấy điều này xảy ra ở quy mô lớn hơn nhiều.
Các Layer 1 mới có thể tồn tại nếu chúng thực sự mang lại điều gì đó mới mẻ
Những Layer 1 mới đã ra mắt trong năm 2022 và sắp ra mắt năm 2023, Aptos (đã ra mắt mainet vào quý 4 năm nay) và Sui (dự kiến sẽ ra mắt vào đầu năm 2023). Cả hai Layer 1 này đều mang theo nhiều cải tiến mới, bao gồm cả ngôn ngữ lập trình Move .
Với nền tảng của ngôn ngữ này và tất cả những gì nó hứa hẹn, bên cạnh khả năng tăng tốc độ giao dịch với cả hai Layer 1, có khả năng sẽ có nhiều sự đổi mới thực sự. Chúng ta cần theo dõi xem liệu một trong hai hoặc cả hai Layer 1 này có thể sử dụng các công nghệ mới của họ để mang lại một bước thay đổi trong thị trường tiền điện tử hay không.
