Ấn Độ đẩy mạnh thử nghiệm Rupee kỹ thuật số nhằm hiện đại hóa hệ thống tài chính, tăng cường kiểm soát và thúc đẩy tài chính toàn diện.
Ấn Độ đang nhanh chóng nổi lên như một trong những quốc gia đi đầu trong việc triển khai tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC), với đồng Rupee kỹ thuật số được xem là bước ngoặt chiến lược nhằm tái cấu trúc hệ thống tài chính quốc gia.
Sau khi gặt hái thành công với nền tảng thanh toán số UPI, chính phủ và Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBI) tiếp tục thể hiện tham vọng lớn qua chương trình thí điểm CBDC bắt đầu từ cuối năm 2022.
Tính đến nay, Rupee kỹ thuật số đã ghi nhận trên 5 triệu người dùng, sự tham gia của 16 ngân hàng lớn và được áp dụng ở nhiều lĩnh vực từ thương mại, nông nghiệp đến giao dịch xuyên biên giới.
Mục tiêu của Ấn Độ là tạo ra một đồng tiền kỹ thuật số ổn định, an toàn và dễ tiếp cận hơn so với các tài sản mã hóa như Bitcoin hay stablecoin – vốn bị xem là thiếu kiểm soát và tiềm ẩn rủi ro cao.
Exclusive: India’s Digital Rupee Pilot Sets Benchmark for CBDC Rollouts, Says Polygon Labs Payments Head$BTC $ETH #Bitcoinhttps://t.co/siDUuan3P8
— Blake Carter (@BlakeInCrypto) May 22, 2025
CBDC – Lợi thế vượt trội so với tiền mã hóa
Không giống như tiền mã hóa phi tập trung, CBDC cho phép chính phủ giữ vai trò điều phối và giám sát chặt chẽ. Đồng Rupee kỹ thuật số có khả năng lập trình, giúp thực hiện tự động các nhiệm vụ như phân bổ trợ cấp, thu thuế, kiểm soát dòng vốn… qua đó giảm thiểu gian lận và chi phí quản lý.
Một tính năng nổi bật khác là khả năng giao dịch ngoại tuyến, giúp người dân ở vùng nông thôn không có internet vẫn có thể sử dụng dịch vụ tài chính số – điều mà nhiều đồng crypto hiện nay chưa đáp ứng được. Nhờ đó, CBDC được kỳ vọng sẽ thúc đẩy tài chính toàn diện và thu hẹp khoảng cách tiếp cận ngân hàng.
Quyền riêng tư: Mối lo lớn nhất với CBDC
Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, Rupee kỹ thuật số cũng vấp phải không ít quan ngại, đặc biệt là về quyền riêng tư và sự giám sát quá mức từ phía nhà nước. Việc toàn bộ giao dịch tài chính có thể được theo dõi và lưu trữ đặt ra lo ngại về tự do tài chính và bảo mật dữ liệu cá nhân.
Dù chính phủ cam kết rằng CBDC chỉ là một lựa chọn bổ sung chứ không thay thế tiền pháp định, nhưng câu hỏi lớn vẫn là làm thế nào để cân bằng giữa đổi mới công nghệ và bảo vệ quyền riêng tư, trong bối cảnh triển khai ngày càng mở rộng.
Tầm nhìn dài hạn và sức ảnh hưởng toàn cầu
Nếu thành công, Rupee kỹ thuật số có thể trở thành mô hình mẫu cho các nước đang phát triển đang tìm cách số hóa nền kinh tế một cách an toàn và hiệu quả. Với tham vọng mở rộng sang lĩnh vực chuyển tiền quốc tế và thanh toán xuyên biên giới, Ấn Độ kỳ vọng CBDC sẽ nâng cao vị thế quốc gia trong kỷ nguyên tài chính kỹ thuật số toàn cầu.
Tuy nhiên, để biến tầm nhìn đó thành hiện thực, Ấn Độ cần tiếp tục hoàn thiện hạ tầng công nghệ, khung pháp lý và đối thoại xã hội, đảm bảo CBDC không trở thành công cụ kiểm soát, mà là đòn bẩy thúc đẩy đổi mới và công bằng tài chính.
