Perp DEX trỗi dậy: Cuộc đua “tốc độ và thanh khoản” đang định hình lại thị trường tiền số
Hyperliquid mở đường cho làn sóng DEX mới
Sau nhiều năm lép vế trước sàn tập trung (CEX), các sàn giao dịch phái sinh phi tập trung (Perp DEX) đang trở lại mạnh mẽ nhờ thành công của Hyperliquid – nền tảng có thể đạt tốc độ và thanh khoản tương đương CEX mà không cần vốn đầu tư mạo hiểm.
Khác với các đàn anh như dYdX hay GMX, Hyperliquid xây dựng Layer 1 riêng biệt tối ưu cho tốc độ, cùng chiến lược khởi động thanh khoản sớm và cộng đồng năng động.
“Khi sản phẩm của bạn là tốc độ, bạn không thể xây trên nền tảng chậm,” ông Diogo Mónica từ Haun Ventures nhận định.
Thành công này đã truyền cảm hứng cho hàng loạt dự án mới như Lighter hay Bulk, khiến phân khúc perp DEX một lần nữa thu hút vốn đầu tư mạnh mẽ.
Tiền đổ vào DEX, nhưng rủi ro vẫn rình rập
Các quỹ đầu tư mạo hiểm (VC) đang cạnh tranh để rót vốn vào những cái tên tiềm năng, khi doanh thu của DEX tăng mạnh và khối lượng giao dịch phái sinh vượt 1.000 tỷ USD trong tháng 9/2025 – mức cao nhất lịch sử.
Tuy nhiên, đằng sau cơn sốt vẫn là bài toán thanh khoản, an ninh và tính bền vững. Dự án Aster, dù được hậu thuẫn bởi YZi Labs và cựu CEO Binance CZ, bị nghi ngờ “thổi phồng khối lượng giao dịch” và bị DeFiLlama gỡ khỏi danh sách.
Nhà đầu tư Bobby Jacowleff bình luận: “Perp DEX là ví dụ rõ nhất cho câu nói ‘hãy cho tôi biết động lực và tôi sẽ cho bạn thấy kết quả’.”
Ai sẽ là kẻ sống sót cuối cùng?
Các chuyên gia cho rằng, DEX chiến thắng lâu dài sẽ không chỉ là sàn giao dịch, mà là nền tảng có hệ sinh thái thực sự – nơi cộng đồng, thanh khoản và tokenomics cùng phát triển bền vững.
Với 75% tổng giao dịch thị trường tiền số đến từ hợp đồng perpetuals, đây đang là động cơ chính của thanh khoản toàn ngành.
Song, “cuộc chơi” vẫn khốc liệt: hàng loạt dự án mới xuất hiện mỗi tuần, cạnh tranh bằng airdrop và ưu đãi, nhưng ít khác biệt thực chất. Như Jed Breed của Breed VC cảnh báo, “Đánh bại Hyperliquid lúc này là điều cực kỳ khó.”
