Sau Bitcoin, Ethereum vẫn luôn là mạng lưới được quan tâm lớn nhất trong thị trường crypto hiện tại. Tuy nhiên Ethereum vẫn còn 1 số yếu điểm so với các mạng lưới Layer 1 gần đây. Chính vì thế Validium xuất hiện để nâng cao khả năng mở rộng của Ethereum. Cùng Blog Tiền Ảo đi tìm hiểu về Validium và cách nó tác động thế nào đối với Ethereum.
Validium là gì?
Validiums là giải pháp mở rộng lớp 2 giúp tối ưu hóa hiệu suất của Ethereum bằng cách xử lý các giao dịch ngoài chuỗi. Nó giảm tải cho chuỗi khối Ethereum bằng cách thực hiện phần lớn giao dịch ngoài chuỗi và chỉ gửi các bằng chứng ngắn gọn đến mạng chính để xác minh. Phương pháp này làm tăng đáng kể thông lượng và giảm tắc nghẽn trên mạng, mang lại trải nghiệm hiệu quả và tiết kiệm chi phí hơn.
Mặc dù dữ liệu chủ yếu được xử lý ngoài chuỗi, tính bảo mật và toàn vẹn của các giao dịch được đảm bảo thông qua các bằng chứng xác thực định kỳ trên chuỗi, xác minh tính chính xác của các phép tính ngoài chuỗi. Validiums cung cấp khả năng mở rộng và cải thiện tốc độ giao dịch, rất có lợi cho các hệ thống thông lượng cao và ứng dụng phi tập trung (DApp).
Validiums hoạt động như thế nào: Quy trình từng bước
Validiums xử lý và nhóm các giao dịch ngoài chuỗi, gửi bằng chứng xác thực tới mạng chính Ethereum để xác minh. Quá trình hoạt động của Validiums bao gồm các bước sau:
- Gửi giao dịch: Người dùng khởi tạo giao dịch bằng cách gửi chúng cho đơn vị vận hành Validium, quản lý quá trình xử lý giao dịch ngoài chuỗi.
- Xử lý theo lô và ngoài chuỗi: Người vận hành thu thập các giao dịch và xử lý chúng thành các đợt ngoài chuỗi, giúp tăng đáng kể thông lượng so với việc xử lý từng giao dịch trên mạng chính.
- Tạo bằng chứng: Người vận hành tạo bằng chứng không kiến thức (ZK) sau khi xử lý giao dịch, chứng minh rằng các trạng thái chuyển đổi tuân theo quy định của mạng Ethereum mà không tiết lộ thông tin cụ thể về giao dịch.
- Xác minh bằng chứng: Các bằng chứng ZK và cam kết trạng thái được tải lên mạng chính Ethereum, nơi hợp đồng thông minh xác thực tính hợp lệ của chúng. Quy trình này đảm bảo tính bảo mật và tính cuối cùng của các giao dịch bằng cách xác minh rằng các tính toán ngoài chuỗi là chính xác.
Validiums dựa vào mạng chính của Ethereum để bảo mật như thế nào?
Validiums xử lý giao dịch ngoài chuỗi nhưng vẫn dựa vào mạng chính Ethereum để đảm bảo an ninh. Nhà điều hành tạo ra các cam kết trạng thái và bằng chứng ZK, sau đó gửi chúng lại mạng chính Ethereum. Điều này đảm bảo khả năng xác minh và bảo mật cho các hoạt động ngoài chuỗi.
Validiums khai thác bảo mật mạnh mẽ của Ethereum thông qua việc sử dụng bằng chứng mật mã, giúp liên kết các hoạt động ngoài chuỗi với mạng chính. Bằng cách kết hợp ưu điểm của xử lý ngoài chuỗi với bảo mật của mạng chính, Validiums đạt được khả năng mở rộng cao trong khi vẫn bảo vệ tính toàn vẹn và trạng thái cuối cùng của các giao dịch.
Sự khác biệt giữa volition và validium là gì?
Mặc dù cả Validium và Volition đều là giải pháp mở rộng lớp 2 cho Ethereum, nhưng chúng có cách tiếp cận khác nhau về tính khả dụng của dữ liệu.
- Volition: Cung cấp sự linh hoạt cho người dùng lựa chọn giữa lưu trữ dữ liệu off-chain và on-chain, mang lại bảo mật và tính linh hoạt tốt hơn, nhưng với chi phí cao hơn.
- Validium: Chỉ lưu trữ dữ liệu off-chain, ưu tiên khả năng mở rộng và giảm chi phí, nhưng đánh đổi với mức độ bảo mật thấp hơn so với các giải pháp on-chain.
Bảng dưới đây sẽ làm rõ sự khác biệt giữa hai giải pháp này:
Sự khác biệt của Rollups so với validiums
Cả Validium và Rollups đều là giải pháp mở rộng lớp 2 cho Ethereum, nhưng chúng có giao thức bảo mật và khả năng truy cập dữ liệu khác nhau.
- Rollups: Cung cấp bảo mật nâng cao và xác minh đơn giản bằng cách xử lý giao dịch ngoài chuỗi nhưng lưu trữ dữ liệu trên chuỗi.
- Validium: Tối ưu hóa để có chi phí thấp hơn và khả năng mở rộng cao hơn, nhưng với mức độ bảo mật thấp hơn một chút bằng cách giữ dữ liệu ngoài chuỗi.
Sự khác biệt này ảnh hưởng đến hồ sơ chi phí, tính linh hoạt và bảo mật của mỗi giải pháp.
Lợi ích của validiums
Validiums là giải pháp mở rộng lớp 2 hấp dẫn cho mạng Ethereum, mang lại một số lợi thế đáng chú ý:
- Xử lý giao dịch nhanh hơn: Bằng cách xử lý các giao dịch ngoài chuỗi, Validiums giảm tải tính toán trên mạng chính, dẫn đến thời gian giao dịch nhanh hơn và hiệu quả mạng được cải thiện. Điều này đặc biệt hữu ích cho các DApp và nền tảng có thông lượng cao.
- Giảm phí gas: Do hầu hết dữ liệu và tính toán được xử lý ngoài chuỗi, chi phí thực hiện giao dịch được giảm đáng kể, làm cho Validiums trở thành lựa chọn hấp dẫn cho những người dùng lo ngại về phí giao dịch cao trên mạng Ethereum.
- Tăng cường quyền riêng tư: Validiums cho phép xác minh giao dịch bằng chứng không kiến thức, giúp bảo vệ thông tin nhạy cảm mà không cần công khai trên mạng chính. Điều này rất quan trọng đối với người dùng và doanh nghiệp ưu tiên tính bảo mật trong các tương tác blockchain.
Thách thức mà hệ thống validium phải đối mặt
Validiums có một số nhược điểm tiềm ẩn, bao gồm:
- Tính khả dụng của dữ liệu: Vì validiums lưu trữ dữ liệu giao dịch ngoài chuỗi, có nguy cơ mất mát hoặc không thể truy cập dữ liệu nếu giải pháp lưu trữ bị lỗi hoặc bị xâm phạm. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng xác minh giao dịch và tính toàn vẹn của lịch sử blockchain.
- Rủi ro tập trung: Nhà điều hành trong hệ thống validium đóng vai trò quan trọng trong việc thu thập giao dịch và tạo bằng chứng không kiến thức. Vai trò trung tâm này có thể tạo ra điểm lỗi duy nhất nếu nhà điều hành hành động có ác ý hoặc không thực hiện đúng nhiệm vụ, làm tổn hại đến hệ thống. Việc dựa vào một số lượng nhà điều hành hạn chế cũng có thể tập trung quyền lực, làm suy yếu tính phi tập trung của công nghệ blockchain.
Những thách thức này nhấn mạnh sự cần thiết phải triển khai các biện pháp bảo mật mạnh mẽ và chiến lược giảm thiểu rủi ro trong các hệ thống validium, nhằm cân bằng khả năng mở rộng, bảo mật và tính phi tập trung.
Tổng kết
Blog Tiền Ảo vừa đưa các bạn đi tìm hiểu về Validium trong bài viết này, hi vọng những thông tin xuất hiện trong bài viết sẽ hữu ích dành cho các bạn.
Nếu thấy bài viết hay, hãy tiếp tục theo dõi và ủng hộ Blog Tiền Ảo chúng mình nhé!
