Mt.Gox từng là sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất thế giới một thời thế nhưng chăng ai ngờ đến sự sụp đổ gây chấn động cả thị trường trong lịch sử phát triển tiền điện tử. Nó không những khiến nhiều người điêu đứng mà còn khiến cả thị trường bị “ghẻ lạnh” trong một thời gian dài. Vậy Mt.Gox đã từng phát triển và sụp đổ thế nào? Cùng Blog Tiền Ảo đi tìm hiểu trong bài viết này!
Mt. Gox là gì?
Mt. Gox là một sàn giao dịch tiền mã hóa có trụ sở tại Tokyo hoạt động từ năm 2010 đến năm 2014. Trong thời kỳ đỉnh cao, sàn chịu trách nhiệm thực hiện hơn 70% giao dịch Bitcoin trên toàn thị trường.
Tuy nhiên, sàn này đã phải tuyên bố phá sản do nhiều lí do khác nhau và hoàn trả tiền lại cho các chủ nợ, khách hàng.
Sự sụp đổ của Mt. Gox được coi như một “vết nhơ lớn” trong lịch sử thị trường tiền mã hóa, gây thiệt hại nghiêm trọng cho nhiều nhà đầu tư và làm dư luận quay lưng với việc đầu tư vào Bitcoin.
Lịch sử phát triển của Mt. Gox
Cuối năm 2006, Jed McCaleb, lập trình viên người Mỹ, tạo một trang web cho phép giao dịch lá bài Magic: The Gathering Online như cổ phiếu và mua tên miền “mtgox.com”.
Sau khi trang web này hoạt động khoảng 3 tháng, McCaleb chuyển sang các dự án khác. Năm 2009, ông sử dụng lại tên miền này để quảng cáo cho trò chơi thẻ bài của mình.
Tháng 7/2010, sau khi đọc về Bitcoin, McCaleb thành lập sàn giao dịch tiền mã hóa Mt. Gox vào ngày 18/07/2010.
Vào tháng 3/2011, Jed McCaleb bán Mt. Gox cho Mark Karpeles, một nhà phát triển người Pháp sống tại Nhật Bản. McCaleb cho rằng Karpeles có khả năng phát triển Mt. Gox lên tầm cao mới.
Dưới thời Karpeles, Mt. Gox nhanh chóng phát triển, trở thành sàn giao dịch lớn nhất vào năm 2013 với hơn 70% khối lượng giao dịch Bitcoin được xử lý thông qua sàn này.
Các vụ việc chấn động thị trường của Mt. Gox
Vụ hack đầu tiên
Ngày 13/6/2011, Mt. Gox báo cáo bị đánh cắp 25,000 BTC từ 478 tài khoản. Bốn ngày sau, cơ sở dữ liệu người dùng bị rò rỉ.
Ngày 19/6, Mt. Gox bị tấn công, hacker hạ giá BTC xuống 1 cent và mua hơn 2,000 Bitcoin giá rẻ.
Vụ hack thứ 2
Mt. Gox gây chấn động thị trường khi hacker đánh cắp khoảng 750,000 Bitcoin của khách hàng và 100,000 Bitcoin của công ty, do private key không được mã hóa bị rò rỉ từ vụ hack năm 2011.
Vụ việc lên đến đỉnh điểm khi sàn dừng mọi hoạt động vào ngày 7/2/2014 để điều tra và nộp đơn xin bảo hộ phá sản ở Nhật Bản vào ngày 28/2/2014.
Mt.Gox phá sản và vướng vào vòng lao lý
Ngày 28/02/2014, Mt. Gox nộp đơn xin phá sản tại Tokyo với khoản nợ 6,5 tỷ yên và tại Hoa Kỳ vào ngày 09/03/2014. Công ty báo cáo mất 750,000 Bitcoin của khách hàng và 100,000 Bitcoin của mình, trị giá khoảng 473 triệu USD, do tin tặc. Ngày 20/03/2014, Mt. Gox tìm thấy 200,000 Bitcoin, giảm số Bitcoin bị mất xuống còn 650,000.
Tháng 08/2015, CEO Mark Karpeles bị bắt vì tội gian lận, tham ô, và thao túng hệ thống, bị cáo buộc biển thủ 340 triệu yên. Ông được tại ngoại tháng 7/2016 nhưng bị cấm rời khỏi Nhật Bản, khẳng định mình vô tội.
Ngày 19/03/2019, Tòa án Tokyo tuyên Karpeles 30 tháng tù treo vì thao túng dữ liệu và trắng án các tội danh khác.
Kế hoạch trả nợ sau phá sản
Vào tháng 3/2018, người ủy thác của Mt. Gox, Nobuaki Kobayashi, bán đủ Bitcoin và Bitcoin Cash để trang trải yêu cầu của chủ nợ. Ngày 15/01/2021, CoinLab đạt thỏa thuận trả lại tiền cho người dùng. Ngày 20/10/2021, Kế hoạch Phục hồi dân sự được 99% chủ nợ chấp nhận và phê duyệt vào 16/11/2021. Tuy nhiên, thời gian và phương thức bồi thường chưa được quyết định.
Ngày 28/03/2022, cựu CEO Mark Karpeles thông báo airdrop 1.066.097 NFT cho những người từng có tài khoản trên Mt. Gox.
Ngày 07/10/2022, chủ nợ có thể đăng ký nhận bồi thường trên hệ thống MTGOX Online, với hạn chót ban đầu là 10/01/2023, sau đó dời đến 06/04/2023.
Ngày 07/04/2023, Mt. Gox thông báo đã hoàn tất thông tin và sẽ bắt đầu thanh toán đợt đầu tiên trước 31/10/2023, nhưng sau đó dời đến tháng 10/2024.
Sau 10 năm kể từ vụ sụp đổ chấn động thị trường, Mt. Gox một lần nữa khiến cộng đồng lo lắng khi công bố kế hoạch trả lại số token trong tháng 7 trị giá hàng tỷ USD cho người dùng vào ngày 21/06/2024. Giá Bitcoin phản ứng tiêu cực và nhanh chóng điều chỉnh xuống 59,000 USD.
Trong hai ngày 4 và 5/7, Mt. Gox liên tục giao dịch và thông báo hoàn trả BTC và BCH cho người dùng, khiến BTC giảm xuống 53,000 USD và chỉ phục hồi nhẹ quanh mức 54,000 USD.
Tổng kết
Sự sụp đổ của Mt. Gox là bài học quan trọng về rủi ro bảo mật và quản lý tài sản trong thị trường tiền điện tử. Blog Tiền Ảo hy vọng bài viết giúp bạn hiểu thêm về Mt. Gox và rút ra bài học cho đầu tư thành công.
